Her şeyi yapabilen bir çocuk yetiştirmek için ipuçları
Teyze ve Amcamla birlikte cenaze sonrası yemekte otururken Teyzem «Keşke kızım kendisine daha fazla güvenseydi» diye haykırdı. Hımm bence 8 yaşındaki kızı mutlu ama utangaç duruyor. Utangaç olmanın kötü bir yanı yok ama teyzemin kızı için istediği çocukluğunda kendine güvenmesini istediğinden kaynaklanıyor. Bu yüzden kendine güven nedir diye düşünmeye başladım. Kendine güvenmenin temel nedenleri nelerdir? Bunu nasıl geliştirebiliriz?
Kendine Güven
Kendine güven Latince kökeni olan ve doğru görünen «güven ile» veya «bağlılık ile» veya «inanç ile» açıklanabilir. Kendine güvenen bir çocuk kendi yeteneklerine inanmaktadır. Bu gibi bir inanç zaman içerisinde gelişir ama kendine güven deneyimlerinin sonucunda ortaya çıkar. Bu nedenle ebeveynler kendi çocuklarında bu gibi özellikleri ne kadar ortaya çıkarabilirler?
Oldukça fazla diyebilirim! Çocuklar iç ve dış çevrelerinin karmaşık olarak birbiri ile etkileşmesi ile gelişirler. Ebeveynler çocuğun dünyasında oldukça büyük bir yer kaplamaktadır. Çocuklar doğal olarak kılavuzluk etmeleri, iyi hissetmeleri ve nasıl davranmaları ve dünyaya inanmaları için ailelerini örnek alırlar. Çocuklarda kendine güveni sağlamak için bazı önemli noktalar şu şekildedir:
• Çocuğa kendi olumlu özelliklerini gösterin: Örneğin «Yaptığın resmi çok beğendim Jill» veya «Hey, yapbozları birleştirmekte oldukça yeteneklisin» gibi cümleler kurun. Sürekli olarak olumlu özelliklerini yansıtmak kendine güven aşılayacaktır.
• Sürekli Olarak Cesaretlendirme: Bu oldukça basit bir fikir olsa da çoğu ebeveynler için zorludur. Örneğin, dün radyo programında iken sunucum bana, oğlunun müziği kariyer olarak seçmesini pek de desteklemediğini söyledi. Ne? Mutlu bir çocuk yetiştirmedeki rol sürekli olarak cesaretlendirme ve hayallerine inanmaktır. Dinleyin, hayalleri değişebilir, ama ona nasıl hissettirdiğinizi asla unutmayacaklar.
• Güveni Genişletin: Çocuklar onlar hakkında nasıl hissettiğinizi anlayabilirler. Çocuğunuza karşı güveniniz arttıkça, kendilerini genişletmeye başlayacaklardır. Örneğin evin önünün güzel görünmesii istiyorsunuz. İşi on yaşındaki Sally›e verin. Ona evin önünün güzel görünmesi için istediğini ve uygun gördüklerini yapabileceğini söyelyin (örneğin çiçek dikmek, eğilmek, çiti boyamak gibi). Ve aynı zamanda yardıma ihtiyacı olursa orada olduğunuzu açıklayın.
• Yetenekli Bireyler: Çocuklar kendi yeteneklerini ve neler yapabileceklerini görmelidirler. Örneğin Johnny piyano dersleri aldı ve daha iyi şarkıları daha hızlı çalmaya başladı. Yıl sonu konserinde piyano madalyaları kazandı ve bu yetenekleri ile birlikte kendisini daha iyi hissetmeye başladı. Şimdi diğerlerinin önünde daha rahat piyano çalıyor.
Zorlanan Çocuklar
Her çocuk kendine güvenme kapasitesine sahip mi? Evet Durumları önlerinde istiflenmiş desteler gibi mi? Evet Maalesef olduykça fazla sayıda çocuk (her 5 çocuktan 1›i) travma, suistimal veya kötü davranşları deneyimlemektedir. Bu durumlarda çocuğun kendisini iyi hissetmesi ve kendisini iyi hissetmesi için biraz daha fazla çalışmaya gerek vardır. İyi haber is her zaman mümkün olduğudur. Yol göstererek, eğitimle, terapi ve yaratıcı programlarla birçok çocuk iyi yetenekleri hakkında nasıl hisssetmeleri gerektiğini öğrendi ve en sonunda bu yeteneklere güvendiler.
İnanç, Bağlılık ve Güven
Kendine güven kendisini yetenekli görebilme kavramı üzerine kurulmuştur. Çocuğun kendine güveni aileler veya yetişkinler çocuğa güvenip inandığında hızla artış göstermektedir. O zaman çocuk içindeki bu inançları yansıtacaktır. Adım adım ve gün gün çocuk kendine güvenini geliştirecektir. Çoğu ünlü bireyin açıkladığı gibi kendine güven onların başarılarının kaynağı olmuştur. İşte burada bir kaçını sıraladık:
«Zor bir meslekte ilerlemek kendine güvenmeyi gerektirir» – Sophia Loren
«Kendine güven. Bütün hayaın boyunca yaşamaktan keyif alacağın seni oluştur. İçindeki ufak kıvılcımlara alev aldırarak yapabileceğinin en iyisini yap» – Golda Meir
«Kendine bir kere inandığında insan ruhunu ortaya çıakrak merak, anlık hoşnutluk veya herhangi bir deneyimi riske atabiliriz» – E.E. Cummings
Yazar: Maureen Healy
Kaynak: psychologytoday.com