Alkol, sosyal açıdan rahatlamak ve sosyalleşmek amacıyla sıklıkla kullanılmaktadır. Alkolün makul miktarlarda tüketimi çoğu zaman toplum tarafından bir sorun olarak görülmez. Ancak kişi, aşırı miktarlarda alkol tüketiyorsa ve sorunlarından kaçmak için alkolü bir yol olarak görüyorsa burada bir sorun olduğundan söz edebiliriz. Bu durum bağımlılık başta olmak üzere duygusal, psikolojik ve fiziksel problemlerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
Sonuç olarak kişide alkol sorununun var olduğunun söylenebilmesi için, kişinin yaşantısındaki işlevselliğinin bozulması gerekmekte ve alkol almadan günlük hayatındaki rutinleri yapamaz hale gelmesi gerekmektedir. Bu noktada alkol bağımlılığının işaretlerini üzerinizde hissediyorsanız, sorunun anlaşılması ve alkol kullanımında geri adım atmak önem taşımaktadır.
Alkol bağımlılığının belirtileri nelerdir?
Alkol almaya dair güçlü bir istek duymak ve bu isteğe karşı koyamamak.
Alkol kullanımı nedeniyle iş, aile veya okul yaşantısında sorunlar yaşamak.
Kişinin içmeye başladığı andan itibaren kendini durduramaması ve bilincini kaybedene dek içmeye devam etmek istemesi.
Fiziksel, psikolojik ve sosyal açıdan birçok sorun yaşanmasına rağmen, alkol kullanımına devam edilmesi.
Daha önce yapmaktan hoşlanılan aktivitelerden vazgeçerek sadece alkole yönelmek ve alkol almanın birincil öncelik haline gelmesi.
Alkole karşı tolerans geliştirmek ve istenilen etkiye ulaşabilmek için alınan alkol miktarını sürekli olarak arttırmak.
Alkol alma davranışı bırakıldığında çekilme belirtileri göstermek.( huzursuzluk, kaygı, mide bulantısı, titreme kalp hızında artış.)
İş, okul veya sosyal hayattaki sorumluluklardan kaçarak sadece alkol içme davranışını göstermek.
12 aydan daha uzun bir süre boyunca, yukarıda sayılan maddelerden en az ikisi yaşanıyorsa, kişide alkol kullanım bozukluğunun varlığından söz edilmektedir.
Bunun dışında, alkol kullanım bozukluğu; alkol zehirlenmesi ve yoksunluk yani çekilme semptomların yaşanmasına neden olmaktadır. Kandaki alkol miktarının yükselmesiyle beraber kişide alkol zehirlenmesi oluşabilmektedir. Bu durum kişide çeşitli davranış problemlerinin oluşmasına, uygunsuz davranışlar sergilenmesine ve konuşma, dikkat, hafıza gibi problemlerinin yaşanmasına neden olmaktadır. Kandaki yüksek miktarda alkol kişiyi ölüme kadar götürecek durumlar oluşturabilmektedir.
Yüksek düzeyde ve sürekli olarak alkol kullanımı olan kişilerin, alkol almayı bıraktıkları dönemde çekilme semptomlarının yaşandığı görülmektedir. Çekilme belirtileri birkaç saat içinde ortaya çıkmakta ve kişiye yüksek oranda rahatsızlık veren fiziksel semptomların oluşmasına neden olmaktadır. Çekilme belirtileri; titreme, terleme, kalp atışının hızlanması, kusma, mide krampları, yüksek derecede kaygı, uykuya dalmada güçlük, halüsinasyonlar ve nöbetleri olarak görülmektedir. Semptomlar kişinin günlük hayatındaki işlevselliğini ciddi derecede bozacak kadar kuvvetlidir.
Alkol bağımlılığının kimlerde görülme olasılığı daha fazladır?
Düzenli olarak alkol kullanımı kişinin alkol bağımlılığına daha yatkın olmasına yol açmaktadır.
Erken yaşlarda başlayan alkol kullanımı bir risk faktörü olarak yer almaktadır.
Aile geçmişinde veya birincil derecedeki ebeveynlerde alkol bağımlılığının ya da depresyon, anksiyete, bipolar bozukluk gibi ruh sağlığı sorunlarının olması, alkole bağımlılık konusunda bir risk faktörü oluşturmaktadır.
Kişinin sosyal hayatında düzenli olarak alkol alabileceği kişilerin olması, alkole ulaşma konusunda büyük oranda kolaylık sağlamakta ve kişinin bağımlı hale gelmesinde bir risk faktörü olarak yer almaktadır.
Alkole karşı bağımlılığınızın olduğunu düşünüyorsanız, kendinize şunları sorabilirsiniz:
Artık içmeyi kesmeniz gerektiğini düşündüğünüz oldu mu?
Alkol yüzünden insanlar sizi eleştirdi mi?
Alkol aldıktan sonraki gün kendinizi suçlu hissettiniz mi? Bu suçluluğu bastırmak için çareyi tekrar alkol almakta buldunuz mu?
İçme davranışınız yüzünden yalnızlığınız arttı mı? Dışarıya çıktığınızda sadece alkol alan arkadaşlardan oluşan bir çevreye mi sahipsiniz?
Bu tür soruları sıklıkla kendinize soruyorsanız alkol ile ilgili bir sorununuz olduğunuzdan şüphelenebilirsiniz.
Alkol bağımlılığı olan bir kişi ne tür sorunlar yaşayabilir?
Alkolün etkisiyle kişi normalin dışına çıkarak cesaret kazanabilir. Bu durum da kendisini tehlikeli durumlara sokmasına yol açabilir.
Alkollü araç kullanımıyla beraber ölümcül kazalar gerçekleşebilir.
Akademik yaşantıda ya da iş hayatında olumsuz ve başarısız performanslar görülebilir.
Kişi tüm yatırımını alkole yönlendirdiğinden dolayı mali problemler yaşayabilir.
Sosyal ilişkilerde problemlerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
Şiddet suçlarını işlemenin ya da bir şiddet suçu mağduru olmanın ihtimalini arttırır.
Alkolün ortadan kaldırdığı sınırlar nedeniyle, intihar riski barındıran bir kişinin intihar etme ihtimalini arttırabilir.
Uzun süreli ve fazla alkol kullanımı kişide karaciğer, kanser, sindirim problemleri ve diyabet gibi sağlık sorunlarının oluşmasına yol açmaktadır.
Alkol bağımlılığına sahip olan bir kişide tedavi süreci nasıl işler?
Alkol bağımlılığının tedavisi kişiye göre değişiklik göstermektedir. Tedavi, kısa süreli, bireysel ya da grup danışmanlığı, ayakta veya yatılı olmak üzere değişkenlik göstermektedir.
Psikoterapi, kişinin alkol ile ilgili olan problemini daha rahat anlamasına yardımcı olmakta ve alkol kullanımına neden olacak psikolojik sorunlarının farkındalığına ulaşmasında anahtar bir rol üstlenecektir. Psikolojik danışmanlığın yanı sıra, alkol kullanım bozukluğuna sahip bir kişi için ilaç tedavisi de oldukça yararlı olmaktadır. İlaç kullanımı ile beraber uygulanan bireysel ya da grup terapileri süreci hızlandırmaktadır. Bunun yanında tedaviye devam eden kişinin ailesinin de bir eğitim programından geçmesi yararlı olmaktadır. Bu durum tedavinin başarı şansını arttırmaktadır.
Referanslar
- Mayoclinic, (t.y). Alcohol use disorder. www.mayoclinic.org
- Helpguide, (t.y) Alcoholism and Alcohol Abuse. www.helpguide.org
- Psychologytoday, (t.y). Alcohol use disorder. www.psychologytoday.com